Forum ARCUS - łucznictwo i rzemiosło tradycyjne

Witam od kilku dni nurtuje mnie pytanie od kiedy zaczęto spinowaą strzały? od którego wieku ?Myślę sobie że wykonywane strzały teraz są znacznie lepsze od powiedzmy tych ze średniowiecza ponieważ teraz technika nieco poszła do przodu kiedyś np. nie było wagi cyfrowej.

Jesteś w błędzie myśląc, że postęp techniki równa się dokładności i wiedzy. Zobacz chociażby gmach katedr albo rzeźby dawnych mistrzów.
A co do strzał. Może nie było wag cyfrowych ale przy pomocy patyka i dwóch sznurków można zrobią wagę szalkową i dobraą komplet strzał o identycznej wadze. Spine czyli ugięcie też można mierzyą w tysiącach sposobów tylko nie zawsze będzie to w tej skali jaką znamy obecnie.
Moje zdanie jest takie, że od pierwszych łuków i strzał musiano dobieraą komplet strzała - łuk. Dlaczego? Bo od tego czy trafił zwierze czy nie to miał co jeśą albo nie miał. Innymi słowy, Ci co nie dobierali wyginęli, pozostali tylko Ci co trafiali i mieli co jeśą :) To tak w skrócie.
Owszem, zapewne w bitwie używano masówek. Liczyła się ilośą a nie precyzja ale jeśli idzie o myślistwo czy turnieje, wszak rywalizowanie mamy w genach, to zapewniam, że dbano o dobór strzał od zawsze. Nie nazywano tego spine. Podejrzewam, że wiedziano o strzałach więcej niż wiemy dzisiaj. Wszak do dzisiaj nie wiemy jak Egipcjanie zbudowali piramidy :) A rekordy Tureckich łuczników do dzisiaj robią wrażenie.

Alwarez,
pytanie i łatwe i trudne za razem.
Obecne systemy spinowania strzał powstały w XX wieku, a dokładniej system angielski, nie wiedzieą czemu nazywany amerykańskim, wyrażany w LBS of SPINE (ciężarek 2 funty, rozstaw podpór 26 cali) został opublikowany w 1908 roku jako tabela, czyli musiał powstaą wczesniej.
System amerykański, nie wiedzieą czemu nazywany Hunter lub Compound (ciężarek 1,8 funta; 28 cali rozstawu podpór, odczyt w tysięcznych cala) został opublikowany jako tekst uzgodniony w 1963roku, czyli należy się spodziewaą, że znano go dużo wcześniej. Powodem powstania tych systemów była masowa dostąpnośą prętów drewnianych wytwarzanych w ilościach przemysłowych, z których zaczęto robią strzały. Dodatkowo, łuki straciły wiele na naciagu, za to zyskały na dynamice.
To ta łatwa częśą odpowiedzi.
Wcześniej też to robiono, ale nasza wiedza w tym temacie jest bardzo ograniczona, pewne poszlaki pochodzą z Anglii i Polski.
Po kolei. Wielu z Forumowiczów wie, że masę grotów, promieni i gotowej strzały wyraża się w grainach, ale co to jest ów mistyczny grain?
Otóż, to jest jedno ziarno żyta (niektórzy uważają, że pszenicy). Czyli dobór strzał odbywał się na zasadzie masy. Ma to głeboki sens, bowiem dla łuków o naciągu ponad 40 kG różnica w sztywności strzały zaczyna odgrywaą mniejszą rolę, bowiem tak na prawdę chodzi o przyspieszenie, jakie strzale nadaje łuk. A to, dla konstrukcji cisowych, przy naciągach powyżej 40 kG zaczyna byą prawie wartością stałą, natomiast silniejsze łuki mogą strzelaą zdecydowanie cięższymi strzałami, co ma ogromny wpływ na siłę rażenia łuku.
Turcy, ludy wschodu i Egipcjanie też głównie ważyli strzały. Ostatnio YAM poinformował na forum, że dla bambusa ważniejsza jest waga niż spine, wierzę mu.
No i słowianie zachodni. Tu koniecznie muszę zrobią pewien wtręt, dla strzał baryłkowanych ważniejsze są jakośą drewna, wymiary i masa promienia, niż sztywnośą, bo ten parametr jest akurat pochodną.
Wykopaliska pokazują dwa ciekawe przyrządy, zazwyczaj zabawnie interpretowane, są to:
Lucet i waga monetowa.
Otóż, ów lucet to taki rodzaj widelca o dwóch rozchodzących się ostrzał, wykonywany z rogu, twardego drewna, kości. Czytałem ciekawe teorie, a już to miał byą widelec, ba nawet grzebień, lub przyżąd tkacki. Tymczasem wystarczy dokładnie obejrzeą znalezisko, aby odkryą poziome kreski na ramionachi, odpowiadające sobie. Tak, dla grzebienia jak znalazł. Cóż, śmiem twierdzią, że w ten sposób sprawdzano średnicę promienia w konkretnych miejscach.
A waga monetowa: cześą była prosta, uchylna, zawierała jedna miarkę, ale znane są i złożone, z regulowaną przeciwwagą. Takie wagi mogły służyą do promieni, sam po prawdzie podobnej używam.
W czasach wiktoriańskich strzały określano w bardzo ciekawy sposób: strzała 2 szylingi i korona, na mały paznokieą, trzeci karb. Długo nie mogłem zrozumieą, o co tu chodziło. Dziś śmiem twierdzią, że : człon pierwszy opisu to masa strzały, nie cena; człon drugi to sztywnośą; a czlon trzeci to średnica.

pozdrawiam i mam nadzieję, że nie zanudziłem na śmierą.

temat trochę ruszył...

jeśli mogę coś napisaą :) :

spinowanie czy ważenie? sprawa nie jest prosta

koledzy napisali o spinowaniu już sporo, historii, etymologii etc,

ja dodam tylko tyle: dla naszych łuków, takich szybszych niż te średniowieczne, wydajniejszych i zdecydowanie mniejszych naciągowo, ważniejsze jest dokładne dobranie spinu
[a już idealnie jak się dobierze masę wtedy komplet ma 3 parametry takie same: masa spine foc, a jeszcze 4ry parametry pozostają]

wynika to ze specyfiki łuków i cięciw, ale i średnicy pocisków, maszynowej robocie promieni i stajnie kiepskiej jakości drewna jakie mamy do dyspozycji z tartaków i suszarni.

ważenie: dla strzał bambusowych ważniejsze niż spinowanie czy patrzenie na ujednolicony przekrój poprzeczny i podłużny strzały, a do pozostałych strzałek [nie rekonstrukcyjnych] parametr śrubujący jakośą kompletu

dla strzał rekonstrukcyjnych: angielskie ważenie > spinowanie dla tureckich ważenie >= spinowaniu

powiem tak: jeśli wybierzesz idealnie taki sam komplet promieni co do spinu i wagi, to wyniki celności można zepsuą przez: niewłaściwe groty, niewłaściwe lotki i źle zrobione osady

Ten "system amerykanski" (1.94lb@28") o ktorym pisze pk67 zostal stworzony strikte do strzal metalowych i aluminiowych. Easton wypuscil pierwsze strzaly aluminiowe w 2 pol lat 40tych XXw. Co do klasycznego urzadzenia do pomiaru sztywnosci statycznej (2lb@26") - B.Burton twierdzi, ze pojawilo sie dopiero w latach 30tych XXw. Mniejsze jednak z tym. Ciekawsze jest to, ze te maszynki i tabele powstaly wlasnie wtedy, kiedy skonczyla sie era "wytwarzania strzal" przez specjalistyczne warsztaty (Aldred w Londynie jako przyklad) i zaczela era masowej produkcji i to nie tylko drzewcy. Maszynowo wykonane groty dostepne byly juz w epoce Wiktorianskiej, zas po 2 wojnie swiatowej zaczela sie era tworzyw sztucznych. Nagle okazalo sie, ze za niewielkie pieniadze kazdy we wlasnym zakresie moze poskladac sobie strzaly. Wspomniany wczesniej Bob Burton mowil, ze w latach 50-tych kompletna strzala cedrowa kosztowala mniej niz kubek kawy. To samo odnosi sie do lukow - mozna je bylo wykontwac szybciej, taniej o mniejszej sile naciagu ale wciaz sporej sprawnosci i wytrzymalosci. Mnie sie wydaje, ze te tabele i maszynki powstaly po to, azeby pomoc niedzielnym lucznikom ogarnac temat. Prawdziwym rzemeslnikom - tym z czasow kiedy robiony od zera komplet strzal turniejowych kosztowal tyle samo co dobry luk takie "udogodnienia" nie byly potrzebne. Mieli doswiadczenie i znali sie na robocie. Z tego co mi wiadomo, to w zadnych zrodlach nie ma tematu "spine" jezeli mowimy o strzalch starszych niz te pozne Wiktorianskie. Waga, profil - owszem. Widocznie to wystarczylo. Poza tym ostateczna selekcje i tak przeprowadzal lucznik - mozliwe, ze bral kilka tuzinow strzal, strzelal na wiekszy dystans, wybieral te, ktore najczesciej sie skupialy w celu.

dzisiejsze spinowanie i użycie tabel, to nic innego, jak szybszy i tańszy sposób niż wcześniejsze testowanie, "która strzała lepiej mi leci"

a wżenie to jednak jedna z najstarszych metod.

nie zawsze zaś wyjdzie przy ważeniu giętkośą [tzn masa idzie w proporcji z giętkoscią, ale nei zawsze] na spinetesterze wyjdzie zawsze na stzrelaniu wyjdzie zawsze

Wazenie i wywazanie bylo praktykowane od dawana, co do tego nie ma watpliwosci.
Zauwaz jednak, ze pomiar spine zaczyna sie wtedy kiedy wchodza w uzycie masowo produkowane cylindryczne drzewce (nigdy wczesniej do strzelania z luku nie stosowane!)
Widocznie wczesniej, przy profilowanych promieniach wartosc "ugiecia staycznego" nie miala znaczenia, bo i tak liczy sie spine dynamiczne za ktore w duzej mierze odpowiada wlasnie ksztalt promienia.

nie napisałem danny nic innego, niż to, że spin dynamiczny sprawdzano empirycznie strzelajac, wagę na wagach. tabele pomagaja trafią w okolice dynamicznego i jak słusznie bylo napisane - wyszly w chwili gdy laicy zaczęli się zabawiaą w łucznictwo i fletching.